Nico Buis, een bijzonder mens

Ik was wat bozig. Dat de kinderombudsvrouw dan het hele Zwarte Pieten gebeuren afkeurt, ja, da's natuurlijk heel flauw. Dat die treitervlogger uit Poelenburg duizenden eurie verdiend aan die vlogshit van hem, nee, daar worje ook al niet blij van, maar verder? Ja, die BUK raket kwam uit Rusland, maar da's natuurlijk geen echt nieuws, dat voelden we allemaal al en ja het Stalin spiegelbeeld, Poetin, weet weer van niets en sterker, ontkent alles en geeft ons land ook nog eens de schuld! Die Russen, dat volk het is een raadsel opgerold in een enigma en verstopt in een geheim en dat zal heel lang zo blijven.

Maar goed, daar wou ik het even verder niet over hebben. Vandaag las ik toevallig in een veteranenblad dat VADM, oud BDZ Nico Buis, ja da's allemaal Navyspeak, is overleden. Nico Buis was een hele hoge pief in de marine, laat ik het daarop houden. Ik heb de man een paar keer meegemaakt. Eens als OBO (wa's dat nu weer?) op en onderzeebootjager. Een OBO is de man en de afdeling waar die klasse van schepen helemaal om draaide. LTZ, da's dus Luitenant ter Zee, dat was hij toen nog, Buis, was toen nog Onderzeeboot Bestrijding Officier en dat deed hij met verve. De man was zelf een onderzeeboot man in hart en nieren en kende dus alle trucs die de onderzeeboot commandanten gebruikten om hun tegenstanders, de onderzeebootjagers, te ontwijken.
Ik maakte hem, Nico, later mee, toen hij commandant ging worden van een fregat die bij de zelfde werf werd gebouwd als het fregat waar ik toen op voer, de Philips van Almonde. Nico werd, was de bedoeling, CDT, commandant, of ook wel 'ouwe',  van de Bloys van Treslong. Omdat er bij ons aan boord nauwelijks ruimte was voor zogenaamde 'oplopers' werd hij in de ziekenboeg gelegerd. Ik had natuurlijk een bed over maar sliep er zelf ook. (Natuurlijk was het met dien verstande dat, als der een echte patiënt zou worden opgenomen, de overste de benen moest nemen en dan maar 'onder de brug' moest gaan slapen, maar da's een flauw geintje, nu.)
Midden in de nacht werden wij, ons schip was nog maar net in dienst gesteld, gewekt door een gerammel van staal op staal. "Klang", "klang", "klang", ging het. Ik schrok me rot, dat mag duidelijk zijn. Mijn grote schrik was dat er een (reserve) zuurstof fles, die onder de kooien van de ziekenboeg lagen, lek was gesprongen en een nare en bedreigende dans aan het doen zou zijn, voordat ze misschien wel ontplofte(n). In mijn pendek en sportwitje, ja hoor, onderbroek en t-shirt, dook ik mijn kooi uit, ik checkte alles en nee, alles rustig. De overste had het een kleine beetje gevolgd en was blij dat het niet van 'ons' zeg maar, kwam. We wensten elkaar te rust en droomden wat weg, om een minuut of wat later, weer opgeschrikt te worden. Nu ging Nico ook zijn kooi uit, sloop met mij samen op zijn slippers door de ziekenboeg, we checkten weer alles en nee, alles stond of lag, zeevast. Kort: dat gebeurde nog drie keer en op een gegeven moment stonden de korporaal en de overste in hun 'kooigoed' in de whalegang te speuren of der wat loos was. De hele nacht hebben we niets ontdekt, ook de NBCD centrale, zeg maar de brandweer aan boord, die we hadden gealarmeerd, merkte niets.

De volgende morgen was ik op de brug van de ALMO. Gewoon om even van het vroege winter weer te genieten en  mijn longen exercitie te geven met een Zware Schaamhaar van de Weduwe en een bak zwart voor de maag. Ook de overste was daar natuurlijk, hij moest de kunst af kijken. Opeens hoorden wij, allebei tegelijk, het bekende geluid van de nacht ervoor! "Klang", "klang" enzovoort ging het! We keken elkaar aan en even later zagen we de oorzaak van alle nachtelijke narigheid. Het bleek dat er een soort van buizenpost was vanaf de berichtencentrale in de buik van het schip, naar de brug. Daarvoor was een buis aangebracht met zowel boven als beneden een lier. Berichten werden dan in een koker gestopt en door middel van een katrol naar boven gehesen of naar beneden vervoerd. Direct daarop zei de overste: 'Ik zal er op toezien dat dit systeem meteen wordt gestopt! Het gaat via de ziekenboeg, daar liggen vaak mensen die ziek zijn! Dus dat gaat niet meer gebeuren!'  En het gebeurde ook niet meer, in geen enkel schip! Ja, een sociaal mens. Kleine gebaren, maar daar zit het hem in!

Maar de grootste bewondering die ik voor hem voel is het feit dat hij, als hoge km officier, een lans brak voor de homoseksuelen in de marine. Sterker nog: hij startte, nu ja, liet de eerste werkgroep opstarten die gelijkheid voor homo en hetero mensen bewerkstelligde. Hij was ondertussen al Directeur Personeel, zoals dat dan weer heet. Hij wist, of hoorde, of vroeg, hoe de gelijkheid nu dan wel zo stond in de krijgsmacht, met de holebi's. Nico kreeg een vernietigend antwoord op die vraag en vanaf dat moment heeft hij zich ingezet voor de gelijkheid van de marine m/v en zo.
In hoeverre dat geslaagd is, kan ik als (bd) marineman die ook nog eens geen homo is, niet zeggen. Ik weet wel dat homoseksualiteit in mijn laatste dienst jaren niet meer als 'anders' werd beschouwd. Het zelfde gold voor transgenders. In mijn jaren heb ik een drietal m/v gekend en begeleid die een dergelijke operatie hebben ondergaan. Die mensen werden verder overigens niet eens scheef bekeken, door de vaak conservatieve marine krijger (ook m/v). Ik denk dat Nico Buis daar veel mee te maken heeft gehad!

Reste In Pace, admiraal en vooral mens!