woensdag 21 oktober 2015

"In Flanders Fields" en "Poppy Day". (1)


Kennen jullie het onderstaande (deel) van dit gedicht?

In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row,
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singing, fly
Scarce heard amid the guns below.

We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved and were loved, and now we lie
In Flanders fields.

Take up our quarrel with the foe:
To you from failing hands we throw
The torch; be yours to hold it high.
If ye break faith with us who die
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders fields.
John McRae

Ja, een maf begin van een Blog, zo een foto van een oude soldaat en een een Engels gedicht, ik geef het meteen toe. Ik had de Nederlandse vertaling niet zo gauw onder handbereik, maar voor de doorsnee lezer is dit gedicht qua tekst wel duidelijk. Bovendien is de originele, dus Canadees/Engelse versie krachtiger en geeft het (later) ook weer aan waar het Blog over gaat. Ik wil daar, jullie kennen me, ik ben een schoolmeesterachtig mannetje, wel een hele korte uitleg van geven. Het gedicht is geschreven door ene John McRae, ("ja, Bert dat lazen we al, maar leg uit!").  Die McRae was een arts, een overste-arts van het Canadese leger, Canada was toen nog een Dominion van het Britse rijk. Dominion, is zeg maar: een onderdeel van een rijk of een huishouden, zuks dan. McRae maakte deel uit van de Canadese troepen die op de Belgische slagvelden vochten en daar zijn (veelal tragische) vak, hij was slachtveld "surgeon": zeg maar: chirurg, uitoefende. De man was geboren in Canada in 1872 en is dus uiteindelijk gestorven op 28 januari 1918 in Ieperen, of Ypres, zoals het in het Frans en Engels wordt genoemd. Aan een hersenvliesontsteking godbetert. Ieperen is een stadje in ze zuidwesthoek van Vlaanderen, tegen de Franse grens aan. Het stadje ligt aan de IJzer, een riviertje van niks, maar dat toen wel een belangrijk stuk van het Westelijke front was en de hele oorlog door Belgisch gebied bleef! Het stadje is overigens helemaal vernietigd in die oorlog, maar wel (heel fraai) is herbouwd. (Er werden maar liefst vier veldslagen om het bezit van het strategisch gelegen stadje en de rivier gevoerd!)
De foto die je hierboven ziet is overigens, maar dat had jij, slimme lezer van het Blog al door, van die arts, McRae. Nu zijn er heel veel boeken en gedichten over allerlei oorlogen en slagvelden verschenen. Mijn favoriete boeken over dat soort conflicten, en die heb ik veel, nu ja de boeken, niet zozeer de conflicten, zijn onder andere: "HMS Ulysses", "The Cruel Sea", over de oorlog ter zee, "Battle Cry", over MARNS op Gualdacanal, "The Naked and the Dead", over de US Army op een willekeurig eiland ergens in de Pacific, en "08/15", over de Duisters in WO 2, van Hans Hellmut Kirst. 
Erich Maria Remarque's, "Im Westen nicht neues" en nog twee delen daarbij dus, zijn ook echte klassiekers over het Duitse leger en volk in de jaren 1914 - 1922,  Over de Eerste wereldoorlog is ook de "Regeneration Trilogie" van Pat Barker, heel erg goed, maar, het gedicht van die McRae is geloof ik het mooiste gedicht OOIT verschenen, nu ja, over een oorlog dan. Ja, zoals geschreven, der zijn allegaar fantastische boeken over allerlei oorlogen en schermutselingen verschenen. Bijna allemaal gebaseerd op historische feiten die de schrijver/schrijfster zelf heeft beleefd of meegemaakt.  Ook over Vietnam is: "A Rumor of War" geschreven en over allerlei oorlogen ter zee en zo, maar dit gedicht heeft een soort heldenstatus bereikt. Waarom begin ik hier nu over?
Nu ja, vanaf een (1) november zal elke Brit/Canadees/Ozzie/Kiwi een rood papieren "bloemetje" op zijn/haar revers dragen. Let maar op, op de Tv of in de straat. (Ook de Belgen, nu ja, de Vlamingen doen dat, overigens.) Dat rode "bloemetje" stelt een "poppie" voor, een klaproos. De "poppie's", die klaprozen dus, staan symbool, door het gedicht van onze ongelukkig gestorven arts, voor de armzalige bloemen die groeiden op de graven van de gesneuvelden. Deze bloemen 'tierden welig' of 'wierden telig' of zo, op die grond waarin de gesneuvelden lagen. Tja, da's na bijna honderd jaar, nog steeds een mooi symbool, vind ik, dat dragen van dat papieren symbool, ter nagedachtenis aan de gesneuvelden van OOIT!
Ook "Memorial Day", elke laatste maandag in mei, waarop de Yanks hun doden herinneren, ja, daar heb ik wat mee. (Die dag wordt overigens al gehouden van af 1866, na hun burgeroorlog of zo.)
Ik ga later wel verder over dit onderwerp. Over onze 4-mei herdenking, of omdat er bijvoorbeeld amper Nederlandstalige 'romans' of dat soort boeken over die Tweede Wereldoorlog te vinden zijn zoals die beleefd werd door onze militairen. (Nee, Anne Frank en haar dagboek, ja natuurlijk maar dat is een dramatisch helden epos. Dat staat boven alles, denk ik.). Nee, het gaat me om echte "soldaten" boeken in onze taal en door NL militairen, van alle krijgsmacht delen dus, geschreven. Ik ken alleen "Vlam in de pan" van Mr. Roothaert, de man die ook de boeken over Dr Vlimmen zou schrijven. Over WO1, wij deden gelukkig niet mee, vind ik alleen wat terug over de mobilisatie: "Dagboek van een Landstorm man" en "Frank van Weezels roemruchte jaren", allebei van A.M. de Jong, die gemobiliseerd was in die tijd.

Hebben jullie meer titels van boeken over die periode van onze oorlogen? Laat me het weten?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten