Over Namen deel 3 en, voorlopig, de laatse.

Nu is mijn naam een hele gewone, nu ja, niet een voorname. Eh, nee, geen voorname voornaam maar ook geen voorname achternaam, begrijp je? Ik, nu ja, wij, de Gravers, heten gewoon Graver. Dat heeft allemaal niets met het romantische idee van een adellijke Graaf of een man die graveert of zo te maken hoor. (Mijn oudste zoon had een prachtige foto van hemzelf. Hij stond, op vakantie in Kroatië onder een naambord "Graver", wat graveur betekent.)
Nee, onze familie kwam van oorsprong uit het noordoosten van ons land, om precies te zijn uit de veenstreek van oost Groningen, om preciezer te zijn, uit de Groninger Veenkoloniën en als ik het topografisch nog meer preciseer, uit de "Pekels", uit Oude - en Nieuwe Pekela. Kennen jullie die streek en/of die dorpen? Nee? Beter! Nu ja, dat is niet helemaal zo gemeend, maar het is daar totale leegte en totale vlakte. Je hebt er kilometers uitzicht, dat niet gehinderd wordt door enige vorm van begroeiing van naam, nu ja, op heel veel bieten- of aardappelvelden na dan, maar die flora is maximaal dertig centimeter hoog. Kanalen en monden en wijken, (allemaal begrippen voor smallere vaarten), zo ver het oog strekt, of de hand reikt of zoiets. Dat waren trouwens ooit de enige transport wegen in die gebieden, zeg maar. Want, dit was het land van de "Turf". Turf*, (zie onder) ja! Dat waren afgestorven plantenresten van moerasgebieden die honderden, misschien duizenden jaren, onder steeds hogere druk werden samengeperst en, na opgebaggerd, of opgegraven, te zijn, werd gedroogd en dan een prima brandstof opleverde. (In het zuiden van ons land gebeurde dat afsterven en onder hoge druk samenpersen ook, heel veel vroeger. Dat soul werd dan ook opgegraven, maar dat product heette dan Steenkool. In sommige plekken van de wereld, in bijvoorbeeld Zuid Afrika of Australië en zo, was de druk nog iets groter. Daar werden die plantenresten uiteindelijk diamanten.)
Vanaf 1600 ongeveer, werd de vraag naar brandstof, voor de grotere steden als daar toen al waren, Mokum en Utrecht, steeds groter. Niet alleen bakkers en zo, maar ook burgers en kazernes of gasthuizen, noem maar op, wilden wel eens warm zitten bij de Tv met een glas rode wijn of zo. (Nee, ja, dat was een geintje, ja, je vat hem?)
Er waren dus mensen die geld verdienden met dat graven naar turf en die zouden zich in de tijd van Napoleon, toen ze zich een achternaam moesten aanmeten, wel Graver hebben genoemd. De afstammelingen van die Graver voorvader gingen waarschijnlijk, net als de Amerikaanse kolonisten, steeds verder weg op zoek naar werk. En ja, zo kwamen ze in de veenstreek rond Gasselternijveen, mijn geboorteplek, zeg maar, terecht. Dat werk, dat turf graven, was er vroeger zat hoor. Pas in 1950, of daaromtrent, is de laatste turfgraverij opgedoekt. Maar dat product, die turf, wordt nog steeds gebruikt door de tuiniers onder ons. Turfmolm, of turfstrooisel, is een ideale afdekking van de volkstuinen, heb ik begrepen.

Jee, ik en geschiedenis. Nu ja, ik stam dus van een Graver af, een niet echt poëtische naam, maar de naam van een werkend mens en vermoedelijk van een hard werkend mens en ja, dat zit ook nog in mijn genen, denk ik. Gewoon, het werken en mijn achternaam hebben me nooit echt gehinderd. Beiden hebben twee letter grepen, allebei duidelijke klanken, een zooi harde medeklinkers achter elkaar, met maar een (1) harde en een (1) zachte medeklinker. Mijn meissie kon met mijn naam leven, mijn kinderen dachten er verder niet echt over na, dus ja, wat doet een naam met je? (What's in an name?, dank sobat B. voor je opmerking.) Graver is een naam die uit de Groningse Veenkoloniën komt. Niets eens uit een romantisch deel van Groningen zoals Hunzingo of Fivelingo of het Oldambt of zo, nee, gewoon uit de "Klonies". Uit de Veenkoloniën, niets romantisch dus, gewoon saai en synoniem voor hard werken, armoede en niets aan het leven vinden, nu ja zoiets. Ik had me, jaren geleden al verzoend met mijn achternaam. Mijn achternaam komt overigens slechts 170 maal voor in ons land. Meelezer en criticus Bert S.'s achternaam slechts 150 keer. Mijn maat Frans S., ook al een meelezer en een criticus, heeft een naam die wel 1170 mensen met hem delen in Nederland. Nu ja, zover dus over namen, dacht ik.

Maar, ja der was weer eens een maar. Ik kreeg een, wat, een jaar of zo geleden geloof ik, een FB verzoek van ene "Erik Graver". Uit Argentinië. Het land waar de huidige keunigin vandaan komp. Nou ja, dan denk je gauw aan een Hoax of aan een mens die rare advertenties wilde verkopen, of zuks. Nu ja, ik reageerde eerst niet, maar later wel, want hij vertelde dat hij naar zijn familie in NL ging zoeken!
Nee, niet dat ik bang was dat hij iets met mij te maken had, als je me begrijpt, ik ben nooit in Argentinië geweest, kan daar nooit wat hebben "achtergelaten", zeg maar, maar ik werd wel nieuwsgierig naar zijn verhaal. Ik deed dus "accept", heet dat zo?, aanklikken en hoorde daarna niet veel meer en dacht er nog minder over na. Toch? Met een top job bij de Keten, heb je geen tijd om na te denken, toch? Tot ik op mijn FB pagina's allemaal foto's zag verschijnen over huizen en dorpen en kanalen die ik (her)kende. De man in kwestie, Erik Graver, bleek dus daadwerkelijk van een zijtak van mijn familie af te stammen (een tak uit Assen) en, sterker, hij was een heuse achterneef van me! Ik belde mijn broer met wat vage en halve vragen en die had wat vage halve antwoorden en halve ideeën. Logisch, want hij kende die tak van de familie nauwelijks.
Dus ja, ik gaf de man Erik een aardig berichtje terug en kreeg bijna opeens een bult mails en FB berichten. Wat blijkt: er schijnt een heel nest van die Gravers in Argentinië te huizen, die allemaal Friends wilden worden en allemaal vragen hadden! (Echt afstammend van een Graver uit Assen!)


(*N.B.: Ik heb me, in mijn jeugd, overigens nog vaak verwarmd aan turfvuren, heb nog turven, een voet bij tien bij tien centimeter lang in stookkachels gestopt. Sterker, ik heb nog turven op pramen zien vervoerd worden, allemaal in een mensenheugenis! De textuur van die dingen is wonderbaarlijk. Er staken nog allemaal plantenresten uit. De geur, de warmte. Goh!)

(ben je geïnteresseerd in het voorkomen (niet VOORkomen) of omgekeerd van je achternaam? Zoek op Google naar www.meertensinstituut.nl/  en lees de aanwijzingen. Ik kom er nog op terug.) Ben je al bang voor, toch?